Dokonaj zakupu do 16 grudnia, aby zagwarantować sobie dostawę przed świętami!

Ekspres ciśnieniowy czy przelewowy? Podstawowe różnice i zasady działania

Jeśli lubisz kawę, zapewne masz już swój ulubiony smak, markę, sposób parzenia, a może nawet marzysz o ekspresie. Tylko który wybrać? Ekspres do kawy może być przelewowy lub ciśnieniowy. W tym artykule omawiamy ich działanie oraz różnice, co pomoże Ci dokonać właściwego wyboru!

Kawa przelewowa

Ekspres ciśnieniowy a przelewowy – różnice

Wybór ekspresu do kawy w dużej mierze zależy od budżetu, ale to nie oznacza, że masz rezygnować z nowoczesnego urządzenia i parzyć kawę tylko ręcznie. Obecnie ekspresy ciśnieniowe są dostępne w atrakcyjnych cenach i nawet najmniej skomplikowane modele trafiają w gust i potrzeby kawoszy. Pamiętaj też, że nie tylko koszty są tu ważne – zwróć uwagę na sposób działania ekspresu, liczbę możliwych do przyrządzenia kaw, rodzaj kawy, jaką możesz stosować, a przede wszystkim łatwość obsługi. Który zatem wybrać – przelewowy czy ciśnieniowy? Czym się różnią?

Ekspres ciśnieniowy to urządzenie, za którego pomocą przygotujesz kawę szybko, wygodnie i praktycznie bezobsługowo. Tu warto wspomnieć, że istnieją modele ręczne, półautomatyczne i automatyczne, przy czym dwa pierwsze to najczęściej ekspresy kolbowe, polecane baristom i osobom lubiącym rytuał zaparzania kawy.

Zdecydowanie największą popularnością cieszą się automatyczne ekspresy z wbudowanym młynkiem. Dlaczego? Maszyna przyrządza napar za naciśnięciem jednego przycisku – mieli ziarna, parzy kawę, a nawet spienia i podgrzewa mleko. Sporym atutem jest możliwość wybrania dowolnych napojów. Na przykład ekspres De’Longhi Eletta Explore oferuje ponad 50 opcji do wyboru, zarówno na gorąco, jak i na zimno, z mlekiem i bez.

infografika - Z automatycznym ekspresem ciśnieniowym



Dla kogo będzie najlepszy ekspres ciśnieniowy? Dla tych, którzy doceniają dobrze zaparzoną kawę i pewny smak, a także wygodę użytkowania. Skorzystają z niego również osoby chcące mieć możliwość wyboru kawy w zależności od potrzeb, np. rankiem może być to mocne podwójne espresso, a po południu – kremowe cappuccino.

Innym urządzeniem jest ekspres przelewowy, który różni się od ciśnieniowego przede wszystkim tym, że nie jest tak skomplikowany. Jest to jeden z pierwszych modeli automatycznych ekspresów, ale wciąż wymaga pracy człowieka. Jego zaletą jest to, że możesz za jednym razem zaparzyć większą ilość kawy (w przypadku ekspresu ciśnieniowego jest to jedna bądź dwie filiżanki). Niestety tego rodzaju ekspresy zwykle umożliwiają użycie tylko kawy mielonej.

Kiedy ekspres przelewowy będzie najlepszym wyborem? Przede wszystkim sprawdzi się w sytuacji, kiedy do zrobienia masz więcej filiżanek, np. w biurze czy kiedy w rodzinie co najmniej kilka osób pije kawę. Zaletą tego urządzenia jest łatwość obsługi i niższa cena, dzięki czemu jest ono bardziej dostępne, ale ma też swoje ograniczenia, np. kawa musi zostać uprzednio zmielona i przygotujesz tylko czarną kawę.

Jak działa ekspres ciśnieniowy?

Tu nie będzie zaskoczenia – ekspres ciśnieniowy do przyrządzania kaw wykorzystuje… ciśnienie. Od niego zależy smak i aromat naparu, ale nie tylko. Parametr ten wpływa również na czas parzenia kawy.

Idealne ciśnienie zaparzania wynosi od 9 do 12 barów. Dzięki precyzyjnej pompie podczas całego procesu jest utrzymywane na optymalnym poziomie. W rezultacie powstaje też crema, czyli delikatna pianka na wierzchu kawy. Jej zadaniem jest nie tylko wzbogacenie smaku, ale też opóźnienie stygnięcia napoju.

Ciśnienie w ekspresie do kawy wytwarza pompa wibracyjna, która wypycha wodę na powierzchnię ziaren. W ekspresach automatycznych woda jest podgrzewana zwykle do temperatury 88–96°C. Cały proces stworzenia czarnej esencji zamyka się w około 30 sekundach. Potem następuje dalszy etap. Jeśli wybrałeś napój mleczny, to wtedy urządzenie automatyczne pobiera i spienia mleko, a następnie łączy je z kawą.

Dowiedz się, ile barów powinien mieć dobry ekspres ciśnieniowy >>

Jak działa ekspres przelewowy?

Działanie ekspresu przelewowego może przypominać ręczne parzenie kawy. Wprawdzie dużą część pracy wykonuje urządzenie, ale wciąż wymaga wlania wody, włożenia filtra, dosypania kawy. Na dodatek nie ma tu automatycznego odmierzania, dlatego też należy samodzielnie dobrać ilość wody do kawy.

Budowa ekspresu przelewowego sprowadza się do dzbanka, systemu przelewowego podgrzewania wody, zbiornika na wodę oraz uchwytu, w którym umieszczany jest filtr z kawą (ma kształt drippera). Jest także podgrzewacz w podstawce, który sprawia, że dzbanek z kawą dłużej zachowuje ciepło.

Jak działa przelewowy ekspres? Po uzupełnieniu wody i kawy wystarczy włączyć przycisk, a woda zostanie podgrzana i poprowadzona przez filtr pod odpowiednim ciśnieniem. Stamtąd już do dzbanka trafi aromatyczny napar. Jak długo parzy się kawę? Zajmuje to od 4 do 6 minut – tyle wystarczy, aby przygotować cały dzbanek kawy przelewowej.

Jaką kawę wybrać?


inforgafika - Jaką kawę wybrać?

Warto wspomnieć o tym, że wybór rodzaju ekspresu idzie w parze z decyzją dotyczącą rodzaju kawy, którą należy odpowiednio dobrać i zmielić. Nie każdy sposób mielenia będzie odpowiedni dla danego urządzenia. Na przykład bardzo drobno zmielona kawa, przypominająca pył, nie nadaje się do ekspresów ciśnieniowych. Dlaczego? Otóż mogłaby zapchać sitko lub nadać naparowi posmak goryczki. Zdecydowanie lepiej wybrać średni poziom mielenia, aby wydobyć z ziaren całą esencję.

Może się wydawać, że kawa zmielona na pył dobrze się sprawdzi w ekspresie przelewowym. Jest tam przecież filtr, który chroni przed przedostaniem się drobinek do naparu. Jednak występuje tu inne zagrożenie – przez bardzo drobno zmieloną kawę woda najzwyczajniej przestanie przepływać. Drobinki się zbiją, tworząc twardą barierę nie do pokonania. To z kolei może doprowadzić do gromadzenia się wody w dripperze i jej wylania na kuchenny blat. Nie pomaga również to, że ekspres wykorzystuje całą ilość wody ze zbiornika. Najlepiej więc nie spuszczaj ekspresu z oczu, jeżeli masz pod ręką tylko drobno mieloną kawę.

Jeśli mowa o tym, jaka kawa do ekspresu przelewowego będzie najlepsza, to tu warto wybrać gruby sposób mielenia ziaren, zwłaszcza gdy chcesz przygotować większą ilość kawy. Jak grubo? Przyjmuje się, że do zaparzenia 1 litra kawy najlepsze będzie zmielenie do wielkości gruboziarnistej soli. Natomiast na dzbanek o pojemności 0,5 l kawa powinna przypominać kryształki cukru.

Jaką kawę wybrać? Najlepsza będzie:

  • Kawa do ekspresu przelewowego: subtelna, jasno palona i bez kwasowości.
  • Kawa do ekspresu ciśnieniowego: średnio i ciemno wypalana.

Oczywiście, z rodzajem kawy można eksperymentować i dopasowywać go do swojego gustu. Dla przykładu ciemno palone ziarna będą idealne do espresso parzonego w „przelewówce”, które później połączysz z mlekiem i stworzysz np. cappuccino.
Dodajmy, że nie tylko rodzaj i jakość ziaren ma tu znaczenie. Finalny smak naparu zależy również od wody. Najlepiej, aby była to woda filtrowana i miękka. W innym przypadku do urządzenia trafi woda twarda, zawierająca sporo minerałów, które wpłyną na jakość kawy, ale i samo urządzenie.
Pamiętaj, że twarda woda powoduje odkładanie się kamienia wewnątrz ekspresu, co może prowadzić do jego awaryjności.

Szukasz najlepszych mieszanek kaw? Poznaj porady Edy’ego Biekera >>

Co wybrać – ciśnieniowy czy przelewowy?

Zarówno ekspresy przelewowe, jak i ciśnieniowe mają swoje wady i zalety. Za tymi pierwszymi przemawia niższa cena, prosta konstrukcja, łatwość obsługi i możliwość przygotowania większej liczby filiżanek kawy. W przypadku tych drugich mówimy już o szerszych możliwościach. Przede wszystkim możesz przygotować rozmaite napoje kawowe, a nawet dostosować je do własnych preferencji smakowych. Największym atutem jest to, że za każdym razem otrzymujesz kawę o tym samym smaku – bez niespodzianek!

Co zatem wybrać? To już zależy od indywidualnych potrzeb. Jeśli cenisz wygodę i prostotę obsługi, a jednocześnie chcesz mieć zawsze filiżankę klasycznej czarnej kawy pod ręką, ekspres przelewowy może być dobrym wyborem. Natomiast ekspres ciśnieniowy oferuje znacznie więcej. Fakt, możesz przygotować jednorazowo dwie lub jedną filiżankę (w zależności od modelu), ale tutaj zdecydowanie rządzi jakość. A jakość kawy z ekspresu ciśnieniowego, konkretnie złożoność i intensywność jej smaku i aromatu, według kawoszy wygrywa z kawą przelewową.